Mamo, skąd się wziąłem? Co to jest seks?
Te i podobne pytania usłyszysz od swojej pociechy na pewno. Seks nie powinien być tematem tabu. Im wcześniej zaczniesz rozmawiać z dzieckiem, tym łatwiej znajdziecie wspólny język. W rozmowach z dziećmi o seksie warto pamiętać o czterech złotych zasadach. Należy rozmawiać: po pierwsze – prosto, po drugie – po prostu, po trzecie – naprawdę, a po czwarte – szybko.
Pewnie zdarzyło ci się, że w najmniej oczekiwanej chwili i miejscu, w sklepie czy przy świątecznym stole, pociecha poruszyła tematy dotyczące intymnych części ciała. A może synek zobaczył cię nago i spytał „mamo, gdzie masz siusiaka?”. Takie sytuacje zwykle wprawiają w zakłopotanie. A nie powinny. To naturalne, że kilkulatek bez skrępowania pyta o „te” sprawy.
Dzieci nie rodzą się z poczuciem wstydu, ale uczą się go od dorosłych. Dlatego ważne, byś informacje na temat seksu przekazywała dziecku bez zdenerwowania, w naturalny sposób. Smyk od najmłodszych lat powinien wiedzieć, że seksualność nie jest niczym złym czy wstydliwym.
W dużej mierze od twojego podejścia do takich rozmów zależy, czy pociecha w przyszłości będzie akceptowała swoje ciało i normalnie traktowała sprawy seksu. Pewne fakty dziecko powinno poznać od ciebie, a nie np. z internetu. Treści muszą być jednak dopasowane do wieku i wyobraźni pociechy.
Przedszkolak
Zainteresowanie seksem i cielesnością zwykle pojawiają się u dzieci około 3. roku życia. Maluch zaczyna interesować się budową swojego ciała, zaczyna dociekać, czym różni się dziewczynka od chłopca. Odkrywa różnice płci. Spontanicznie, naturalnie zadaje pytania: skąd się biorą dzieci i jak wychodzą z brzucha mamy. Ta ciekawość może być powodowana np. oczekiwaniem na rodzeństwo, widokiem kobiety w ciąży lub usłyszanymi w przedszkolu „rewelacjami”.
Przedszkolak nie rozumie abstrakcyjnych pojęć. Dlatego historie o „kapuście” do niego nie przemawiają. Potrzebuje prostych, krótkich i rzeczowych wyjaśnień, bez dodatkowych kontekstów. Trzylatka zadowala informacja, że wziął się z brzucha mamy. Starsze dziecko będzie dopytywać, jak się wydostało. Powiedz spokojnie, że „dziecko rośnie w brzuchu mamy. Gdy jest już duże, mama wypycha je przez dziurkę do rodzenia, którą ma między nogami”. Sześciolatek może dociekać, jak dziecko dostaje się do brzucha. Powiedz wprost: „Tata wkłada penisa (siusiaka) w małą dziurkę, którą mama ma między nogami. Z penisa wydostaje się małe nasionko do ciała mamy. Spotyka jajeczko, z którym się łączy. Z cząstki mamy i taty powstaje dzidziuś, który rośnie w brzuchu mamy”.
Maluch może prosić usilnie, byś pokazała mu, „gdzie dostaje się penis lub jak dziecko wydostaje się z brzucha?”. Wtedy zamiast gubić się w wyjaśnieniach, najlepiej pokazać dziecku odpowiednie zdjęcie w książce. Atlas anatomiczny dla dzieci przyda się przy zapoznawaniu z intymnymi częściami ciała. Wypowiadaj ich nazwy swobodnie.
Granice
Czterolatek z ciekawości może podglądać nagich rodziców, np. w łazience. Warto porozmawiać wtedy, czym jest wstyd i że każdy ma prawo do prywatności. Może bawić się w doktora. Gdy zobaczysz, jak córka z kolegą z opuszczonymi majtkami robią sobie zastrzyk, nie krzycz i nie zawstydzaj. Spokojnie każ się ubrać i wytłumacz, że nie wolno dotykać intymnych części ciała drugiej osoby i pokazywać ich innym.
Mały uczeń
Dziecko w wieku wczesnoszkolnym interesują fakty. Coś, czego nie da się logicznie wyjaśnić, nie istnieje. Dlatego domaga się konkretów. W tym wieku dzieci preferują przeważnie towarzystwo rówieśników tej samej płci. Dziewczynki częściej niż chłopcy zadają pytania na temat swojego ciała i seksu, więcej mówią. Chłopcy w ogóle mogą nie poruszać tematu i niekiedy potrzebują odmiennego podejścia, na przykład podsunięcia odpowiedniej książki czy zainicjowania rozmowy. To także czas, gdy dzieci odkrywają, że ich narządy płciowe są wielofunkcyjne, np. że penis nie służy tylko do sikania, ale bierze też udział w zapłodnieniu.
Odpowiedni sposób przekazu
W tym wieku dzieci wolą zdobywać wiedzę od rówieśników niż rodziców. Niestety zwykle te informacje są zniekształcone. Jeśli pociecha jest otwarta i zapyta o sprawy związane z seksem, nie mów „porozmawiamy potem”. Odpowiadaj od razu. Gdy nie pyta, ty musisz podjąć temat. Najlepiej gdy tata rozmawia z synem, a mama z córką. Dziecko lepiej utożsamia się wtedy ze swoją płcią. Od matki dziewczynka uczy się, jak być kobietą, a syn od ojca dowiaduje się, czym jest męskość. Zapytaj pociechę, skąd jej zdaniem biorą się dzieci lub czym jest seks.
Dowiesz się, co już na ten temat wie i będziesz mogła sprostować błędne przekonania. Nie zadawaj pytań, na które dziecko może odpowiedzieć tylko „tak” lub „nie”, bo rozmowa utknie w martwym punkcie, np. „czy wiesz czym jest seks?”. Staraj się ją podtrzymywać, mówiąc np. „Jak to sobie wyobrażasz?”, „Dlaczego tak sądzisz?”. Gdy masz małomówne, nieśmiałe dziecko, zostaw w łatwo dostępnym miejscu książkę z rysunkami przedstawiającymi zapłodnienie. Pozwól mu odkryć jej treść, a następnie wykorzystaj książkę jako punkt odniesienia w rozmowie.
Emocje
Nie koncentruj się tylko na technicznych informacjach. Podkreślaj, że seks i poczęcie jest formą okazywania miłości, czułości, wiąże się z pozytywnymi uczuciami, radością. Możesz mówić, że kiedy rodzice pragną mieć dziecko, bardzo się kochają, całują, przytulają. Aby dziecko zrozumiało abstrakcyjne pojęcie miłości, musi mieć ona konkretną, widzialną formę.
Przytulaj dziecko, mów mu, że jest na świecie, bo rodzice się kochają. Pokaż, jak jego rodzice okazują sobie miłość – przytulajcie się, całujcie, mówcie sobie komplementy, czyńcie miłe gesty. Taka atmosfera pomoże dziecku zrozumieć, że bliskość i przejawy miłości są ważne między kobietą i mężczyzną. Da mu poczucie bezpieczeństwa i stabilizacji oraz wzorzec zachowań.
W rozmowach dotyczących seksu nie chodzi o to, by przeprowadzić jedną poważną rozmowę, ale wiele krótkich i spontanicznych. Pociecha może zadawać ci te same pytania w inny sposób kilka razy. Bądź otwarta, spokojnie odpowiadaj kolejny raz.
Udzielaj tylko tyle informacji, ile dziecko jest w stanie przyswoić za jednym razem. Gdy widzisz, że traci zainteresowanie tematem, ma nieobecny wzrok, zakończ rozmowę. Może zdarzyć się, że dziecko zacznie używać wulgarnych określeń, np. „fiut”, „cipa”, „ciupciać”. Zwykle przynosi je z podwórka lub ze szkoły. Wtedy spokojnie wytłumacz, że istnieją takie słowa, ale są niegrzeczne, przykre i nie należy ich używać.
Nastolatek
Twoje dziecko wchodzi w wiek pokwitania. W jego wyglądzie zachodzą zmiany, które mogą go niepokoić. Jeśli do pierwszej rozmowy o seksie czekasz, aż będzie „po wszystkim” – błąd. Rozmawiaj teraz! To trudny moment, bo nastolatkowi towarzyszy silne uczucie skrępowania i wstydu. Musisz też liczyć się z tym, że ma już pewna wiedzę – choćby z lekcji biologii.
Rozmowa będzie łatwiejsza, gdy dziecko nie będzie jej bezpośrednim bohaterem. W tym wieku częściej opowiada się o problemach rówieśników niż własnych. Słuchaj uważnie, gdy córka mówi np. o przyjaciółce. Pytaj, co myśli o jej decyzjach, zachowaniu. Gdy w czasie oglądania filmu pojawiają się sceny miłosne, wykorzystaj okazję, by porozmawiać. Koncentruj się na bohaterach filmu.
Rozmawiaj o dojrzewaniu
Rosnące piersi, pojawiające się włosy łonowe, powiększające się jądra mogą budzić zakłopotanie. Uprzedź dziecko wcześniej, co będzie dziać się z jego ciałem i dlaczego. To dobry moment, by przygotować córkę na pierwszą miesiączkę, a syna na polucje – wytrysk nasienia w czasie snu. Wytłumacz, że to naturalne, nie świadczy o chorobie.
Opisz córce przebieg miesiączki. Pokaż, jak wyglądają podpaski. Córka powinna wiedzieć, że miesiączka oznacza, że może zostać mamą. Chłopiec musi mieć świadomość, że wytrysk oznacza, że może zostać ojcem. Jeśli nie wiesz kompletnie, jak się zabrać do tej rozmowy, skorzystaj na ze stron Edukatorów Seksualnych. Edukują młodzież i nie odmawiają porady rodzicom.
Odpowiedzialność
Gdy pojawiają się pierwsze zauroczenia, randki, warto porozmawiać z dzieckiem o uczuciach – o zakochiwaniu się i… odkochiwaniu. Dobrze uświadomić, jak ważny jest „ten pierwszy raz” i że kiedy partner namawia na seks, można odmówić. Dziecko powinno wiedzieć, że nie ma przymusu rozpoczęcia życia seksualnego w określonym wieku. Trzeba rozmawiać o antykoncepcji i konsekwencjach, jakie wiążą się z seksem – ale bez straszenia i negatywnych przykładów.
Wielu rodzicom trudno rozmawiać na temat seksu ze swoimi dziećmi, warto spojrzeć prawdzie w oczy: jeśli rodzic nie wprowadzi dziecka w zagadnienia związane z seksualnością, zrobi to kto inny. Pytanie tylko: kto? Dzieciaki z sąsiedztwa, młodzieżowe pisma – często niestety wątpliwej jakości, być może szkoła… Czy to aby na pewno dobry wybór?
Napisane przez: Anna Szymborska
Anna Szymborska – dziennikarka, autorka cyklu wywiadów: „Perły na emigracji”,”Cudze chwalicie swego nie znacie”.
Od 2009 roku promuje mało znanych, zdolnych wykonawców muzycznych. Współorganizatorka imprez artystycznych.
Źródło:
http://www.przeglad.ca/2016/06/mamo-co-to-jest-seks/
Najnowsze komentarze